SOẠN BÀI KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
– Nguyễn Du (1766 -1820), tên chữ là Tố Như, quê ở huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh.
– Ông được người Việt kính trọng tôn xưng là “Đại thi hào dân tộc”.
– Tác phẩm “Truyện Kiều” của ông được xem là một kiệt tác văn học. Một trong những thành tựu tiêu biểu nhất của văn học Việt Nam trung đại.
Soạn bài Kiều ở lầu Ngưng Bích
2. Tác phẩm
Đoạn trích nằm ở phần 2 “Gia biến và lưu lạc”
II. Phân tích
1. Cảnh thiên nhiên trước lầu Ngưng Bích và hoàn cảnh của Kiều (6 câu đầu)
– “…non xa…trăng gần…
Bốn bề bát ngát…
Cát vàng…bụi hồng…”
– Kiều bị giam lỏng ở lầu Ngưng Bích “khóa xuân”
=> Sử dụng tính từ, phép đối và nhân hóa Khung cảnh thiên nhiên trước lầu Ngưng Bích hiện ra thật ngoạn mục, mênh mông nhưng cũng rất hoang vắng. Đứng trước khung cảnh như vậy, con người rất dễ cảm thấy cô đơn và lẻ loi.
– “Bẽ bàng mây sớm đèn khuya” chán ngán, buồn tủi khi dòng thời gian cứ lặp đi lặp lại như vậy, dường như tạo thành một khoảnh khắc vô tận không có hồi kết.
2. Nỗi nhớ của Kiều (8 câu tiếp theo)
# Nhớ Kim Trọng
– “Tưởng người dưới nguyệt chén đồng
Tin sương luống những rày trông mai chờ
Bên trời góc bể bơ vơ
Tấm son gột rửa bao giờ cho phai.”
Đau đớn, bẽ bàng, xót xa trước số kiếp của mình đồng thời thể hiện tấm lòng mong ngóng, thủy chung đối với người mà nàng rất mực yêu thương.
# Nhớ cha mẹ
– “Xót người tựa cửa hôm mai
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ
Sân Lai cách mấy nắng mưa
Có khi gốc tử đã vừa người ôm”.
=> Thương xót, lo lắng cho cha mẹ không ai chăm sóc Kiều là đứa con hiếu thảo.
3. Nỗi buồn của Kiều (8 câu còn lại)
– “Buồn trông cửa bể chiều hôm
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa.”
Nỗi buồn của Kiều luôn thường trực trong lòng, chỉ một hình ảnh nhỏ nhoi thôi cũng đủ sức khơi gợi nỗi buồn đó. “Thuyền ai” nghe gần lắm, nhưng cũng rất xa xôi, không thuộc về Kiều. Nó cũng lẻ loi giữa không gian rộng lớn như chính nàng vậy.
#Buồn, nhớ về quê hương xa xăm.
– “Buồn trông ngọn nước mới sa
Hoa trôi man mác biết là về đâu?”
Đang sống trong cảnh êm đềm, nay tình duyên tan vỡ, lại bị đẩy vào chốn Lầu Xanh bị người đời vùi dập. Kiều không khỏi xót xa cho thân phận, vừa không khỏi lo âu không biết cuộc đời mình từ nay sẽ đi về đâu.
# Mênh mang, vô định, buồn cho số kiếp
– ‘Buồn trông nội cỏ rầu rầu
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.’
Cuộc sống của Kiều giờ đây ảm đạm, tẻ nhạt, héo hắt và thiếu sức sống hệt như ngọn cỏ ngoài kia vậy.
– ‘Buồn trông gió cuốn mặt duềnh
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.’
Tiếng sóng dữ dội đang bao quanh Kiều, là tiếng sóng ngoại cảnh hay tiếng sóng trong tâm hồn ? Nhưng dẫu là tiếng sóng từ đâu vọng đến, một dự cảm không lành dường như đang choáng ngợp lấy tâm hồn đa sầu đa cảm của nàng.
=> Nỗi lo sợ hãi hùng của nàng về những cơn tai biến sắp ập đến cuộc đời mình.
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
– Nghệ thuật tả cảnh ngụ tình.
– Sử dụng điệp ngữ liên hoàn (Buồn trông…), từ láy, câu hỏi tu từ,…
2. Nội dung
Qua bức tranh ngoại cảnh nơi lầu Ngưng Bích, Nguyễn Du đã khắc họa rõ nét nội tâm đầy đau đớn và buồn tủi của nàng Kiều. Nỗi buồn ấy vừa sâu sắc, vừa nhiều vẻ trong những tháng ngày bị giam lỏng ở nơi hiu quạnh này.
Thật dễ khi bạn soạn bài Kiều ở lầu Ngưng Bích trong văn lớp 9 đúng không nào. Chúc các bạn học tốt ngữ văn.
